Jak zainstalować Solar Assistant na Raspberry Pi krok po kroku

Solar Assistant to dedykowane oprogramowanie do monitorowania i sterowania instalacją fotowoltaiczną, zaprojektowane do pracy na Raspberry Pi (oraz wybranych modelach Orange Pi wskazanych w oficjalnej dokumentacji). System działa jako gotowy obraz, który nagrywasz na kartę SD, uruchamiasz na mini komputerze i z poziomu przeglądarki lub aplikacji mobilnej zyskujesz dostęp do danych o pracy falownika, baterii i całej instalacji.

Producent udostępnia obraz systemu po rejestracji na stronie i pozwala go przetestować bez natychmiastowego zakupu licencji. Opcja „software only” (licencja bez sprzętu) zakłada wykorzystanie własnego Raspberry Pi lub Orange Pi 3 LTS i wymaga karty SD co najmniej 8 GB.

Oficjalne linki:
Oficjalna strona Solar Assistant: https://solar-assistant.io/
Balena Etcher (narzędzie do nagrywania obrazu): https://etcher.balena.io/#download-etcher

Poniższy poradnik jest oparty na oficjalnej instrukcji „Preparing your device” Solar Assistant oraz dokumentacji Balena Etcher i odzwierciedla aktualny proces instalacji.

Dlaczego Solar Assistant na Raspberry Pi

Raspberry Pi zużywa bardzo mało energii, może pracować 24/7 i idealnie nadaje się jako dedykowany host do monitoringu PV. Solar Assistant jest przygotowany jako zoptymalizowany obraz systemu, który ogranicza zużycie karty SD i jest projektowany do wieloletniej, ciągłej pracy.

Najważniejsze korzyści:

  1. Lokalny dostęp do danych (bez konieczności chmury).

  2. Zdalny dostęp przez internet, gdy jesteś poza domem.

  3. Wsparcie dla wielu popularnych falowników i baterii (lista wspieranych modeli jest dostępna w dokumentacji).

Wymagania sprzętowe

Do poprawnej instalacji Solar Assistant potrzebujesz:

  1. Obsługiwane urządzenie:

    • Raspberry Pi (zgodnie z listą na stronie „Supported hardware”).

    • Oficjalnie wspierane są także wybrane urządzenia sprzedawane ze wstępnie wgranym systemem oraz wskazane modele Orange Pi (np. 3 LTS) w dokumentacji „Preparing your device”.

  2. Karta microSD:

    • Minimum 8 GB,

    • Rekomendowane 16 GB lub więcej dla stabilności i historii danych.

  3. Czytnik kart SD podłączany do komputera.

  4. Stabilne zasilanie dla Raspberry Pi.

  5. Połączenie z siecią (ETH zalecane przy pierwszej konfiguracji).

Krok 1: Rejestracja i dostęp do obrazu Solar Assistant

  1. Wejdź na https://solar-assistant.io/

  2. Załóż konto lub zaloguj się, jeśli już je posiadasz.

  3. Przejdź do sekcji „Sites” / „Preparing your device” / strony z obrazami systemu.

  4. Wybierz obraz odpowiadający Twojemu modelowi Raspberry Pi (lub wspieranemu Orange Pi), zgodnie z oficjalną tabelą.

Ważne:
Obraz pobierasz bez konieczności natychmiastowego zakupu, co umożliwia testy przed podjęciem decyzji o licencji.
Jeśli plik jest w formacie ZIP, najpierw go wypakuj. Do nagrania używa się pliku obrazu (np. ISO), a nie spakowanego ZIPa.

Krok 2: Przygotowanie narzędzia do nagrania karty SD

Oficjalny poradnik Solar Assistant rekomenduje Raspberry Pi Imager z opcją „Use custom”, ale dopuszcza użycie alternatywnych narzędzi, takich jak Balena Etcher.

Możesz więc:

  1. Skorzystać z Raspberry Pi Imager (zalecane przez Solar Assistant).

  2. Albo użyć Balena Etcher (https://etcher.balena.io/#download-etcher), jeśli wolisz proste narzędzie typu „wybierz obraz → wybierz kartę → nagraj”.

Krok 3: Nagranie obrazu Solar Assistant na kartę SD

Przykład z użyciem Balena Etcher:

  1. Uruchom Balena Etcher.

  2. Wybierz opcję „Flash from file” i wskaż wypakowany obraz Solar Assistant.

  3. Włóż kartę microSD do czytnika i wybierz ją jako nośnik docelowy.

  4. Sprawdź, czy na pewno wybrałeś kartę SD, a nie dysk systemowy.

  5. Rozpocznij proces nagrywania i poczekaj na weryfikację zakończenia.

Przykład z użyciem Raspberry Pi Imager (zgodnie z oficjalnym poradnikiem):

  1. Uruchom Raspberry Pi Imager.

  2. Wybierz „Choose OS”.

  3. Wybierz „Use custom” i wskaż obraz Solar Assistant.

  4. Wybierz kartę SD jako „Storage”.

  5. Zatwierdź nagrywanie i poczekaj na zakończenie.

Po zakończeniu:
Karta jest gotowa. Zamknij program i bezpiecznie wyjmij kartę SD z czytnika.

Krok 4: Pierwsze uruchomienie Solar Assistant

  1. Włóż przygotowaną kartę SD do Raspberry Pi.

  2. Podłącz:

    1. Zasilanie,

    2. Kabel Ethernet (lub przygotuj się do konfiguracji Wi-Fi według oficjalnych instrukcji „Starting device – ETH/WiFi”).

  3. Włącz zasilanie Raspberry Pi.

Co powinno się wydarzyć:

  1. Raspberry Pi startuje z obrazu Solar Assistant.

  2. Jeśli korzystasz z Ethernetu, urządzenie próbuje połączyć się z siecią automatycznie.

  3. Jeśli bez kabla, powinien pojawić się hotspot Wi-Fi SolarAssistant, przez który możesz wykonać wstępną konfigurację (SSID, hasło do Twojej sieci itd.).

Krok 5: Dostęp do interfejsu i podstawowa konfiguracja

Standardowy scenariusz:

  1. W panelu routera sprawdź adres IP nadany Raspberry Pi z Solar Assistant.

  2. Wpisz ten adres IP w przeglądarce w tej samej sieci.

  3. Postępuj zgodnie z kreatorem:

    1. Połącz Solar Assistant z kontem,

    2. Wybierz model falownika / baterii z listy wspieranych urządzeń,

    3. Skonfiguruj sposób komunikacji (USB, UART, RS485, sieć itp.),

    4. Ustaw strefę czasową i podstawowe parametry.

Od tego momentu:
Solar Assistant zaczyna prezentować bieżące dane z instalacji: moc, napięcia, prądy, statystyki historyczne oraz inne informacje zależne od podłączonych urządzeń.

Krok 6: Co dalej po instalacji

Po podstawowej konfiguracji możesz:

  1. Skonfigurować kopie zapasowe i eksport danych.

  2. Skorzystać z integracji z Home Assistant przez MQTT (Solar Assistant udostępnia gotowy mechanizm auto-discovery).

  3. Dostosować widok dashboardu i monitorować parametry pracy systemu na bieżąco lokalnie lub zdalnie.

Podsumowanie

Aktualny proces instalacji Solar Assistant na Raspberry Pi sprowadza się do kilku kroków zweryfikowanych w oficjalnej dokumentacji:
pobranie właściwego obrazu po rejestracji na stronie Solar Assistanta,
nagranie obrazu na kartę SD za pomocą Raspberry Pi Imager lub Balena Etcher,
uruchomienie Raspberry Pi z przygotowaną kartą,
wejście do interfejsu przez sieć lokalną lub hotspot SolarAssistant i przejście przez kreator konfiguracji.

Jeśli zrobisz te kroki dokładnie w tej kolejności, nie potrzebujesz znajomości Linuxa ani skomplikowanych komend – całość odbywa się z użyciem oficjalnych, graficznych narzędzi.